تیرآهن هاش

تیرآهن‌های هاش یا بال‌پهن، پروفیل نورد شده‌ای هستند که در ابعاد ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلی‌متر و با طول ۱۲ متر تولید می‌شوند. این تیرآهن‌ها نسبت به تیرآهن‌های معمولی، ارتفاع و عرض بلندتر و پهن‌تری دارند. از این رو، به آن‌ها تیرآهن بال‌پهن هم مشهور است. ابعاد بزرگ این تیرآهن‌ها به آنان امکان پشتیبانی از بارهای سنگین و توانایی ایجاد سازه‌های با استحکام بالا را می‌دهد. این ویژگی‌ها باعث محبوبیت آنها در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی می‌شود.فرآیند تولید تیرآهن هاش بال‌پهن به نام نورد است، که شامل گرم‌نوردی متوالی است که می‌تواند شکل نهایی تیرآهن را به دست آورد. این فرآیند حرارت و فشار را به تیرآهن اعمال کرده و آن را به شکل نهایی خود می‌آورد. از جمله مزایای این نوع تیرآهن می‌توان به استحکام بالا، توانایی پشتیبانی از بارهای سنگین، و کاربردهای متنوع در صنعت اشاره کرد.

تیرآهن هاش چیست ؟

قیمت آهن آلات بسته به نوع و سایز آهن متفاوت است. تیرآهن هاش یکی از پرکاربردترین و مهمترین پروفیل های فولادی در صنعت ساختمان سازی است که در بازار به نام تیرآهن بال پهن نیز شناخته میشود و دارای جان و بال یکسان از نظر واحد طولی است. شکل ظاهری هاش به دو صورت H و I است. این دو نوع تیرآهن در شکل ظاهری و کاربرد تفاوت هایی دارند.
Hو I در ظاهر هم چندان شبیه به هم نیستند. این تفاوت در شکل ظاهری و میزان ضخامت فلنج های مقطع می باشد.

تیرآهن یکی از مقاطع فولادی اصلی و پرکاربرد درصنعت ساختمان سازی به شمار میرود که انواع مختلفی دارد. در ابتدا تیرآهن فقط به صورت آی انگلیسی طراحی میشد که به آن تیرآهن معمولی میگویند ولی با پیشرفت علم و نوآوری درعرصه اسکلت سازی ساختمان, شکلهای دیگری از این سازه پرکاربرد, تولید و عرضه شد که یکی از بهترین نمونه های آن تیرآهن هاش یا تیرآهن بال پهن میباشد. البته نوع دبگرب از تیرآهن به نام تیرآهن لانه زنبوری وجود دارد که کاربرد دیگری در ساختمان سازی دارد.

تیرآهن بال پهن HEB یا تیرآهن هاش H، یکی از سه حالت تیرآهن های تولید شده در بازار می باشد.
تیرآهن بال پهن ، نوعی از تیرآهن است که مقدار بال و جان آن یکسان بوده و باهم برابر می باشند. در واقع ارتفاع پشت تا پشت تیرآهن مقدار یکسانی دارد.البته تیرآهن بال پهنHEBیا تیرآهن هاش H از نوع تیرآهن سنگین هاش H بوده، یعنی تیرآهن بال پهن ضخامت بیشتر و وزن سنگین تری نسبت به تیرآهن بال پهن HEA دارد.
این نوع تیرآهن به صورت سبک، سنگین و نیمه سنگین استفاده می شود. اگر بخواهیم یک توضیح مختصر دیگری در مورد تعریف تیرآهن داشته باشیم این است که اگر بال تیرآهن با جان (منظور از جان تیرآهن ارتفاع پشت تا پشت تیرآهن است) برابر باشد به آن تیرآهن بال پهن (هاش) گفته می‌شود.

تیرآهن بال پهن چیست؟

تیرآهن IPB: تیرآهن IPB= HEB, HEA یا معروف به تیر بال پهن که در بازار به نام هاش نیز شناخته می شود، در دو نوع بال پهن سبک و بال پهن سنگین می باشد. بهترین پروفیل نورد شده برای ستون، تیرآهن بال پهن IPB یا قوطی مربع شکل است؛ زیرا از نظرمقاومت بهتر از مقاطع دیگر عمل میکند، علاوه بر این در اکثر شرایط اجرایی، اتصال تیر ها به راحتی روی آنها انجام می شود.

هاش، تیر عریض یا دارنده ی بالهای پهن (مانند H) است که طول بال هایش به نسبت تیرآهن IPE بزرگ تر می باشد. اندازه بال این پروفیل با ارتفاع آن برابر بوده و مقطع ساده ی آن برای تهیه ستون استفاده می گردد. همچنین از آن برای تهیه تیر و خرپا نیز استفاده می گردد. طول این نوع پروفیل بین ۸ تا ۱۶ متر بوده و دارای ارتفاع ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلیمتر است.

هاش HEB سنگین است و این بدان معنی است که این نوع تیرآهن بال پهن داری بال ضخیمتری نسبت به تیرآهن HEA است. این نوع تیراهن در استانداردهای DIN 1025 – Euronorm 53-62 – EN 10034 – EN 10163-3, C – STN 42 5550ČSN 42 5550 – TDP: STN 42 0135 تهیه و تولید می شود. تیراهن هاش در گریدهای ST37 و ST44 و ST52 بوده و در صنعت پل سازی، برج سازی، سد سازی و صنایع مشابهی که نیاز به مقاومت بالا داشته باشد، کاربرد دارد.

کیفیت تیرآهن هاش

کیفیت تیرآهن H در ساختمان سازی بسیار دارای اهمیت است زیرا تاثیر مستقیم در کیفیت سازه دارد. از نظر ظاهری تیرآهن باید دارای ضخامت یکسان در سطح طولی بوده و یکنواختی سطح آن مشهود باشد و همچنین بدنه تیرآهن باید تراز باشد.

مراحل تولید تیر آهن به شرح زیر است:

۱.مرحله نورد کششی:

در این مرحله بیلت یا اسلب با اعمال فشار غلتکهای عمودی وافقی, تحت عملیات نورد قرار گرفته وتاحدودی شکل ظاهری تیرآهن هاش ایجاد میشود که البته با ادامه روند کشش و عملکرد غلتکها به طور پیوسته ازضخامت مقطع فولادی کم شده وبرطول آن افزوده میشود درحالیکه لبه های تیرآهن که همان بالها هستند نیز باتنظیم میزان فشارغلتکهای افقی به ضخامت و ارتفاع دلخواه رسیده وشکل وساختار اصلی خود را پیدا میکند.این مرحله جزء حساسترین مراحل تولید تیرآهن هاش است

۲.مرحله خنک کاری:

باید بادقت و کنترل مرحله به مرحله انجام گیرد زیرا برمیزان مقاومت تسلیم ونسبت تسلیم وهمچنین میزان سختی و مقاومت خمشی تیرآهن هاش تاثیرگذار است.

۳.فرآیند سایزینگ:

در این فرآیند بسته به ماده اولیه تولید تیرآهن که اسلب بوده یا بلوکهای پیش فرم, میتوان ابعاد تیرآهن هاش اعم از عرض جان, ارتفاع بال وضخامت بال تیرآهن را تنظیم کرد و نهایتا آن را به طول های دلخواه برش زد.

۴.مرحله کنترل وبسته بندی:

در این مرحله ابتدا ابعاد و کیفیت تیرآهن هم از نظر فنی و هم شکل ظاهری مانند یکنواختی سطح مقطع و ضخامت جان تیرآهن و بالها بررسی شده و پس ازمطابقت با استاندارد تولید شده که معمولا استاندارد اروپاست مورد تایید قرار گرفته و بسته بندی میشود و برگه مشخصات کالا یا شناسنامه محصول که ابعاد و سایز و جنس و … و استاندارد تولید تیرآهن در آن درج شده است برآن نصب میشود.
تیرآهن بال پهن IPB یا H شکل یا هاش برای اولین بار از مهمترین دستاوردهای واحد تولیدی به شمار می رفت.زیرا با تولید آن تحول عظیمی در صنعت فولاد ایجاد گردید و به سرعت توانست از بخش های دیگر این صنعت فاصله بگیرد.

کاربردهای تیرآهن هاش

• صنایع ساختمان (پروژه های عظیم)
• سدسازی
• راهرسازی (پل)
• ساخت ماشین آلات سنگین

مزایای کاربرد تیرآهن های هاش

• حذف عملیات جوشکاری و اتصال ورقها و تیرها
• امکان استفاده حداکثری از فضای موجود
• کاهش دراستفاده از مقاطع فولادی
• کاهش در زمان کار و نیروی انسانی
• کاهش ضریب خطای نیروی انسانی
• امکان یکنواختی بیشتر سازه
• کاهش چشمگیر هزینه های پروژه
• بالا رفتن سرعت پیشرفت پروژه
• بالا رفتن استحکام و سلبیت سازه

مزایای تیرآهن های هاش نسبت به تیرآهن I

هاش HBE، از نوع سنگین بوده و نسبت به هاش HEA بالها دارای ضخامت بیشتری می باشند. در هنگام استفاده در طول های بلند، هاش نسبت به تیراهن I کاربرد بیشتری داشته زیرا می توان آنها را در اندازه های متنوعی ساخت. تیرآهن هاش برای طول های ۱۰۰ متر نیز کاربرد دارد اما تیرآهن نوع I تا طول ۳۰ متر کاربرد دارد.

به دلیل مقاومت بالای جان هاش در برابر نیروهای برشی و استحکام بالها در برابر خمش های لحظه ای، کاربرد عمده ای را نسبت به تیراهن I دارند. این نوع تیرها دربرابر نیروهای خمشی و برشی بسیار کارامدتر از انواع مشابه رفتار می نمایند. این به دلیل آن است که در تیر I پهنای بال از عمق یا ارتفاع تیر کمتر است اما در هاش پهنای بال با ارتفاع تیر برابر است.

به دلیل بزرگ تر بودن سطح مقطع تیرآهن های بال پهن هاش از آنها می توان به عنوان ستون و یا تکیه گاه عمودی استفاده نمود. هنگامی که تیر فولادی تحت فشار قرار می گیرد تنش آن نسبت به سطح مقطعش کاهش می یابد. بنابر این با زیادتر بودن سطح مقطع هاش نسبت به تیرآهن I تنش کمتری را تحمل کرده و گزینه ایده آلی برای ستون های محسوب می شود.

تیرآهن هاش در دو نوع بال پهن سبک و بال پهن سنگین تولید می شود. این محصول دارای بال های پهن است و این عریضی به نسبت طول بیشتر می باشد. این محصول را با علامت اختصاری HEB و HEA نیز شناخته می شود. هاش HEB سنگین است و این بدین معناست که بال آن پهن و ضخامت آن بیشتر از نوع HEA است. استاندارد نوع HEB که در سراسر دنیا معروف و مورد قبول می باشد به صورت زیر است:

• CSN42 5550
• C-STN42 5550
• EN10163-3
• EN10034
• Euronorm 53 -62
• DIN1025
• TDP:STN42 0135

استاندارد های تیرآهن هاش

مهمترین استانداردهای تولیدی این نوع تیرآهن, ST37,ST44,ST52 است که متداولترین آنها برای مصرف در پروژه های صنعتی و ساختمانی ST44 است.
بیشترین تیرآهن های هاش وارداتی مورد معامله در بازار ایران هم اکنون مربوط به تیرهای کره ای متعلق به شرکت هیوندای و همچنین تیرآهن های هاش اسپانیایی تولیدی شرکت آرسلور میتال, بزرگترین تولید کننده فولاد جهان و دارای استاندارد A اروپا است.

سایز تیرآهن هاش

نوع سبک بال پهن ۱۲ متری آن از سایز ۱۰ تا ۶۰ و هاش سنگین عریض ۱۲ متری نیز از سایز ۱۰ تا ۹۰ تولید می شود. وزن این محصول نیز بسیار متفاوت است و نوع سبک و سنگین آن با هم فرق دارند.
تیر آهن IPB در دو نوع بال پهن سبک و بال پهن سنگین است. بهترین پروفیل نورد شده برای ستون ، همان نوع تیرآهن است که از نظر مقاومت و استقامت بیشترین توان را دارد. علاوه بر ویژگی های مثبت این محصول قیمت آن نیز مناسب و به صرفه است چرا که هر کدام از این تیر آهن ها توان چند برابر بیشتر را دارند و در طول مدت ساخت پروژه از نظر اقتصادی به صرفه می شود. به اضافه این که در اکثر کشور ها به وفور می توان این محصول را پیدا کرد.

تفاوت تیرآهن معمولی و هاش

در تیرآهن معمولی یا آی شکل, بالهای تیرآهن دارای عرض کمتری هستند و مقطع فولادی کاملا شکل آی انگلیسی به خود میگیرد در حالیکه در تیرآهن هاش یا تیرآهن بال پهن، عرض بالها با عرض جان برابر بوده و کاملا شبیه هاش انگلیسی است و به علت پهن تر بودن عرض بالها نسبت به نوع معمولی به تیرآهن بال پهن معروف شده است و همچنین ضخامت بالهای تیرآهن هاش نسبت به تیرآهن معمولی بیشتر است.
تیرآهن هاش به علت دارابودن سطح مقطع بزرگتر نسبت به تیرآهن معمولی، تحمل بیشتری در مقابل نیروهای خمشی داشته و درنتیجه از استحکام بیشتری برخوردار است و به خاطر داشتن همین قابلیت میتوان از این تیرآهن در طولهای بیشتری نسبت به تیرآهن معمولی، استفاده کرد بنابراین حداکثر طول برای تیرآهن معمولی ۳۰ متر و برای تیرآهن هاش ۱۰۰ متر است.